Weet wat je eet: lees het etiket!

Lees jij weleens wat er op de verpakking van een product staat? Op de verpakkingen van producten staan een heleboel tabellen, teksten en logo’s. Als je deze informatie op het etiket wat beter kunt lezen, kun je gemakkelijker een gezonde of duurzame keuze maken. Ik help je graag op weg met een minicursus etiketten lezen.

Wanneer lees je het etiket?

Door een etiket te lezen, weet je wat je eet. Een etiket lezen is handig als je:

• Twee producten met elkaar wilt vergelijken om zo een gezondere keuze te maken
• Wilt weten of het product duurzaam geproduceerd is (bijvoorbeeld met keurmerken als EKO, Beter Leven 2 of 3 of Rainforest Alliance erop)
• Wilt weten hoe en waar je het product het beste kunt bewaren
• Wilt weten of je een product wel of niet kunt eten als je een voedselallergie hebt

Welke informatie vind je op het etiket?

Wat er precies op een etiket moet staan, is vastgelegd in de Europese Wet Voedselinformatie en in de Nederlandse Warenwet. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of fabrikanten zich aan deze wetten houden.

Ingrediënten

Op het etiket kun je zien welke ingrediënten het product bevat, dus de grondstoffen waarmee het is gemaakt. De ingrediënten staan in volgorde van hoeveelheid. Wat er procentueel het meeste in zit, staat vooraan. Zo heb ik je in een eerdere blog al eens verteld, dat je het beste kunt kiezen voor volkorenbrood met het eerste ingrediënt volkorentarwe/spelt/rogge/etc-meel. En: hoe korter de ingrediëntenlijst, hoe gezonder het product.

Voedingswaarde

De voedingswaarde van een product vind je in een tabel. Daarin lees je hoeveel kilocalorieën en voedingsstoffen (koolhydraten, eiwitten, vetten, vezels en zout) een product bevat. Bekijk de hoeveelheden per 100g/100ml of per portie als je producten met elkaar wilt vergelijken.

Inhoud

Verder wordt de inhoud vermeld in grammen of bij vloeibare producten in liters of milliliters. Het symbool e erachter staat voor ‘estimated’, dus de inhoud is bijvoorbeeld ongeveer 500 gram.

Streepjescode

De streepjescode bestaat uit 13 cijfers. De eerste 2 of 3 geven het land aan waar het vandaan komt, wat echter niet het productieland hoeft te zijn. De code voor Nederland is 87.

Nutri-score

Soms staat er ook een zogenaamde nutri-score op. Dit is een voedselkeuzelogo. De overheid geeft hiermee producten een bepaalde score, van A tot E. Hiermee kun je dezelfde soort producten met elkaar vergelijken. Dat is volgens het Voedingscentrum vooral handig bij producten die niet in de Schijf van Vijf staan, bijvoorbeeld frisdrank, koeken, pizza’s, sauzen en snacks, dus voor ongezonde(re) producten.

Bewaaradvies

Het bewaaradvies en de houdbaarheidsdatum geven aan hoe je het product bewaart en hoe lang. De tenminste houdbaar tot-datum is niet de uiterste gebruiksdatum, maar de datum tot wanneer de fabrikant gebruik garandeert. Is een product over datum? Neem met vlees en vis nooit risico, maar met andere producten kun je vaak zien of ruiken of een product nog goed is. En op het etiket staat ook de fabrikant die je kunt benaderen bij klachten.

Schuilnamen voor suiker

Voor suiker zijn heel veel verschillende benamingen toegestaan:

• woorden die eindigen op -ose (fructose, dextrose, glucose, etc)
• alles wat eindigt op ‘stroop’, ‘siroop’, ‘honing’
• en gewoon suiker natuurlijk

Kijk goed op het etiket. Omdat het ingrediënt suiker in al deze verschillende soorten opgesplitst kan worden, staat het soms niet vooraan in de ingrediëntenlijst, omdat de verschillende soorten suiker in kleinere hoeveelheden voorkomen. Zo lijkt het alsof er minder suiker inzit, terwijl dat niet zo is.

Trap niet in verkooptrucjes

Als je weet waar je bij het etiket op moet letten, kennen producten voor jou geen geheimen meer. Kleurrijke, fris uitziende productverpakkingen als lokkertje en marketingtruc van de producent, jij trapt er niet meer in. Laat je niet misleiden door kreten als suikervrij, vetarm en bron van vezels. Check zelf het etiket. Dan weet je wat erin zit en wat er waar is van de kreten die op de verpakking staan. Zo laat je je niet foppen of op het verkeerde been zetten. Dus kijk in de supermarkt al vóór het kopen op het etiket. Dan weet je wat je in huis haalt.

Het beste etiket!

Het beste etiket voor een voedingsmiddel is… geen etiket! Natuurlijke producten zoals een banaan, zilvervliesrijst of broccoli bevatten maar één ingrediënt, namelijk het product zelf. Producten zonder etiket zijn onbewerkt en dus de meest gezonde keuze. Probeer dus zo weinig mogelijk voorverpakte en bewerkte producten te kopen en kook zoveel mogelijk vers. Kijk voor een gezond recept eens op mijn website: geniet-meer.nl/recepten.

Eet smakelijk en geniet meer!

Paulien