Weet wat je eet: het optimale sportersdieet

Wie kent het niet: ‘De man met de hamer’, ‘pap in de benen’, ‘de geeuwhonger’, het kan de beste sporter overkomen. Omdat iedereen meerdere keren per dag eet, sta je er vaak niet bij stil, dat zoiets gewoons als eten en drinken je sportprestatie kan beïnvloeden. De laatste jaren is de belangstelling voor de rol van voeding in de sport echter sterk toegenomen. Sporters merken, dat zij winst behalen door op de juiste manier om te springen met hun dagelijkse voeding. ‘Ik houd energie over’, ‘ik kan nu aan het eind van de wedstrijd mijn snelheid handhaven of zelfs versnellen’, ‘mijn maag-darmproblemen tijdens het lopen zijn verdwenen’ of ‘het lukt me nu ook om tijdens een rustperiode mijn lichaamsgewicht te handhaven’ hoor ik vaak terug in mijn praktijk. Goed eten kan je dus veel brengen. En ik ben niet van de diëten, maar hier gebruik ik sportersdieet als synoniem voor het sportersmenu.

De heilige 3-eenheid

Koolhydraten, eiwitten en vetten, je hebt het allemaal nodig om goed te presteren. Het zijn de sleutelbouwstoffen van ieder sportersdieet. De drie basiselementen die je helpen bij je training en je herstel. Het is belangrijk, dat je de juiste energie levert met gezonde voeding en dit doet op het juiste moment en in de juiste hoeveelheid. Om zware trainingen te kunnen volbrengen, is goede voeding extra belangrijk. Wat je voor, tijdens en na een training eet is niet alleen cruciaal om zo goed mogelijk te presteren en herstellen, maar ook om gezond te blijven. Een sporter heeft veel energie nodig.

Hoe kom je aan energie?

Koolhydraten zijn een belangrijke energiebron. Zij zorgen voor je de primaire energiebron glucose. Dit is dus je belangrijkste brandstof voor fysieke activiteiten en hersenactiviteit. Ze worden in je lichaam opgeslagen als glycogeen in je spieren en lever en worden gebruikt bij intensieve inspanning. De opgeslagen voorraad is voldoende voor 1-1,5 uur intensief sporten. Na afloop moet je lichaam de voorraden weer aanvullen. Een koolhydraatarm dieet is dus voor sporters zeker niet aan te bevelen. Zet regelmatig rijst, tarwe, haver, volkoren graanproducten (brood, pasta), aardappelen en fruit op je menu.

Pasta stapelen

In de jaren ’80 en ’90 dacht men nog dat in de laatste week voor een wedstrijd koolhydraten stapelen essentieel was. Stapelen is een methode om de glycogeenvoorraad, de voorraad koolhydraten opgeslagen in je spieren en je lever, optimaal te ‘vullen’. Nu weten we dat je met één dag extra koolhydraten voldoende glycogeen kunt opbouwen. Dagenlang macaroni en spaghetti met heel weinig saus is dus voorgoed verleden tijd.

Eet een regenboog

Variatie is belangrijk om voldoende vitamines en mineralen binnen te krijgen. Met iedere dag als basis 3 maaltijden en 3 tussendoortjes kies je voor regelmatige tankbeurten. Of je nu vooral Hollandse pot kookt of juist helemaal thuis bent in de Oosterse keuken, of je nu vegetarisch of veganistisch kookt of graag een stukje vlees eet: er zijn eindeloos veel mogelijkheden. Zet dagelijks minimaal 250 gram groente (meer mag!) en in ieder geval 2 stuks fruit op het menu. Denk ook eens aan snackgroente bij de lunch of een lekkere salade of omelet met lekker veel groente. Varieer daarbij zoveel mogelijk, dus verschillende kleuren groenten en fruit. Iedere kleur bevat weer andere vitamines en mineralen. Dan krijgt je lijf wat het nodig heeft.

Timing van je sportersdieet

Soms vinden trainingen plaats tijdens etenstijd. ‘Verkeerd’ eten kan je trainingsplezier danig verpesten. Maag- en darmklachten of zijsteek, veel sporters hebben er last van. Zorg dat je op tijd eet. Een maaltijd heeft 2 uur nodig om te verteren. Heb je vlak voor een training honger, neem dan iets kleins bijvoorbeeld een boterham met een glas (karne)melk of een krentenbol of eet een stuk fruit. En na de training is je avondeten een ideale herstelmaaltijd. Deze bevat voldoende eiwitten om je spieren optimaal te laten herstellen. Of als je toch (ruim) voor de training hebt kunnen eten, dan kun je toetje bewaren tot na de training. Mijn persoonlijke favoriet is yoghurt met appel, kaneel en walnoten.

Ik hoop, dat je je voordeel kunt doen met deze tips. En dat ook jij als sporter winst kunt behalen door te weten wat je eet en op de juiste manier om te springen met je dagelijkse voeding, je sportersdieet. Heb je nog vragen? Stel ze gerust via paulien@geniet-meer.nl of neem eens een kijkje op mijn website www.geniet-meer.nl. Een persoonlijke voedingsanalyse en -advies zijn altijd mogelijk.

Veel sport- en eetplezier!

Paulien Rinsema